Transformacja regulacji dotyczących opakowań w Unii Europejskiej i Niemczech staje się jednym z najważniejszych wyzwań dla przedsiębiorców działających w e-commerce. Intensyfikacja przepisów nie jest już tylko kwestią ochrony środowiska, lecz realnym czynnikiem wpływającym na model biznesowy, koszty operacyjne i możliwość utrzymania dostępu do rynków. Zmiany obejmują producentów i importerów oraz operatorów platform sprzedażowych, którzy muszą przejąć rolę aktywnych strażników zgodności. W tej nowej rzeczywistości znajomość zasad i odpowiednie przygotowanie procesów staje się warunkiem dalszego rozwoju i utrzymania konkurencyjności.

VerpackG 2025 – zaostrzone wymogi dla firm działających w Niemczech

Niemiecka ustawa o opakowaniach Verpackungsgesetz, powszechnie nazywana VerpackG, od początku miała na celu wyeliminowanie tzw. free riderów i przeniesienie odpowiedzialności za odpady opakowaniowe na przedsiębiorców. Wersja obowiązująca od 2025 roku wprowadza dodatkowe wymogi, które zwiększają presję na e-commerce i dystrybutorów zagranicznych. Kluczowe zmiany obejmują obowiązek stosowania recyklatu w butelkach PET, bardziej restrykcyjne wymogi raportowe oraz modulację opłaty recyklingowej. Brak spełnienia warunków oznacza grzywny do 200 000 euro oraz zakaz sprzedaży w Niemczech, co czyni zgodność z VerpackG w 2025 roku absolutnym warunkiem prowadzenia działalności.

LUCID – centralny rejestr i narzędzie kontroli

Rejestr LUCID, prowadzony przez Zentrale Stelle Verpackungsregister, stanowi centralną bazę przedsiębiorców wprowadzających opakowania do obrotu. Od 2019 roku rejestracja w LUCID jest obowiązkowa, a od 2022 platformy sprzedażowe muszą weryfikować, czy ich sprzedawcy posiadają ważny numer LUCID i aktywną umowę z systemem dualnym. Transparentność tego rejestru pozwala organom kontrolnym i konkurencji łatwo sprawdzić, czy dany podmiot działa legalnie. Rejestracja jest bezpłatna, ale jej brak wiąże się z natychmiastowym zakazem sprzedaży. Rejestr LUCID staje się więc nie tylko narzędziem administracyjnym, ale także realnym instrumentem kształtującym rynek.

System dualny i opłata recyklingowa

System dualny w Niemczech jest fundamentem finansowania gospodarki odpadami opakowaniowymi. Przedsiębiorcy zobowiązani są do zawarcia umowy z jednym z zatwierdzonych systemów i uiszczania opłat proporcjonalnych do ilości i rodzaju wprowadzanych opakowań. Od 2025 roku opłata recyklingowa będzie podlegała silniejszej modulacji – im łatwiejsze do przetworzenia opakowanie, tym niższa stawka, a materiały trudne do recyklingu zostaną obciążone dodatkowymi kosztami. System dualny nie jest więc wyłącznie formalnością, ale mechanizmem, który wymusza na producentach i sprzedawcach zmianę w projektowaniu i optymalizacji opakowań, aby minimalizować koszty działalności i zwiększać zgodność z nowymi wymogami.

PPWR – europejska harmonizacja zasad

Regulacja Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR), która wchodzi w życie w 2025 roku, po raz pierwszy wprowadza jednolite przepisy dotyczące opakowań obowiązujące we wszystkich krajach Unii Europejskiej. W przeciwieństwie do dyrektyw rozporządzenie działa bezpośrednio i eliminuje krajowe różnice interpretacyjne. Najważniejsze założenia PPWR obejmują projektowanie opakowań zgodnie z zasadą recyklingu, minimalne wymogi dotyczące udziału materiałów z recyklingu, ograniczenia pustej przestrzeni w paczkach e-commerce oraz obowiązki rejestracyjne w unijnych bazach danych. Marketplace’y i operatorzy logistyczni stają się uczestnikami systemu, odpowiedzialnymi za weryfikację sprzedawców i blokowanie nielegalnych ofert. To fundamentalna zmiana, która zmusza podmioty online do traktowania zgodności z PPWR jako elementu strategii biznesowej, a nie wyłącznie kwestii formalnej.

Extended Producer Responsibility – nowe oblicze odpowiedzialności

Podstawą zarówno VerpackG w 2025 roku, jak i PPWR jest koncepcja rozszerzonej odpowiedzialności producenta, czyli Extended Producer Responsibility. EPR oznacza, że podmiot wprowadzający opakowanie ponosi pełną odpowiedzialność za jego cykl życia, od produkcji aż po zbiórkę i recykling. W praktyce wiąże się to z koniecznością finansowania systemu, raportowania, a także projektowania opakowań przyjaznych środowisku. Dla e-commerce i marketplace’ów EPR staje się filarem strategii – brak dostosowania grozi utratą dostępu do rynków, a proaktywne wdrożenie wymogów pozwala na budowę przewagi konkurencyjnej. Firmy, które zainwestują w zgodność i transparentność, nie tylko unikną kar, ale również zyskają reputację odpowiedzialnych partnerów w europejskim łańcuchu dostaw.