Prowadzenie firmy budowlanej w Niemczech to proces, który wymaga zwrócenia szczególnej uwagi na wiele kwestii związanych z możliwościami finansowymi i organizacyjnymi, lokalnymi przepisami, zasadami biznesowymi i kulturą.
 

Firma budowlana w Niemczech – rygorystyczne przepisy budowlane

 
Niemcy mają dość rygorystyczne przepisy budowlane. Począwszy od wymogów dotyczących całego procesu inwestycyjnego i budowlanego, skończywszy na aspektach dotyczących obowiązków firm działającym w tej branży oraz odpowiednich kwalifikacjach ich pracowników. Proces przygotowania inwestycji budowlanej wymaga szeregu uzgodnień i spełnienia norm organizacyjnych (w tym dotyczących pracy), technicznych i środowiskowych. Jest to zadanie głównie dla specjalistycznych firm zajmujących się planowaniem i projektowaniem procesu budowy. Polskie przedsiębiorstwa najczęściej świadczą usługi wykonawcze, tj. prowadzą prace budowlane na zlecenie innych podmiotów działających na terenie Niemiec. Polscy specjaliści cieszą się dobrą opinią wśród niemieckich zleceniodawców, w związku z tym tak wiele polskich firm decyduje się na realizację kontaktów za zachodnią granicą.
 

Firma budowlana w Niemczech – proces przygotowania inwestycji budowlanej

 
Wejście na niemiecki rynek budowlany może odbyć się na dwa sposoby: albo poprzez założenie osobnego podmiotu zarejestrowanego w tym kraju (działalność gospodarcza lub spółka) albo poprzez działalnie poprzez polską firmę, która realizuje w tym kraju kontrakt. Realizacja usług budowlanych na terenie Niemiec następuje w tym drugim przypadku na zasadzie delegowania pracowników do określonych zadań wynikających z zawartych umów albo poprzez utworzenie oddziału polskiego przedsiębiorstwa, który zyskuje odrębność prawną.
 

Firma budowlana w Niemczech – kwestie podatkowe i ubezpieczeniowe dla polskich firm w Niemczech

 
Dla podmiotów świadczących usługi po obu stronach granicy ważne jest branie pod uwagę kwestii rezydencji podatkowej oraz obowiązku zgłaszania pracowników do ubezpieczeń społecznych. Polska ma zawartą umowę z Niemcami dotycząca unikania podwójnego opodatkowania. Firma działająca w obu krajach, po spełnieniu odpowiednich kryteriów, podlega opodatkowaniu w jednym z krajów, zależnie od liczby dni wykonywania usługi. W przypadku gdy usługi w Niemczech świadczone są przez polską firmę przez mniej niż 180 dni, zobowiązana ona jest do rozliczania się w Polsce. Podobnie ma się kwestia zgłaszana do ubezpieczeń społecznych delegowanych pracowników. Zakłada się że okres oddelegowania i faktycznej pracy w Niemczech nie powinien przekroczyć 24 miesięcy. W przeciwnym wypadku, firma nie podlega ZUS, tylko niemieckiemu systemowi ubezpieczeń.
 

Firma budowlana w Niemczech – numer podatkowy i obowiązki podatkowe

 
Każda polska firma by zacząć działać w Niemczech, musi uzyskać odpowiedni numer podatkowy, odpowiednik polskiego NIPu (Steuernummer). Zgłoszenie wysyła się do właściwego urzędu skarbowego. Obowiązek podatkowy w zakresie podatku dochodowego spoczywa na wszystkich podmiotach, które świadczą swoje usługi powyżej 180 dni wyłącznie na terenie Niemiec. Natomiast wszelkie usługi czy produkty nabywane czy zbywane na terenie Niemiec objęte są 19-procentową stawką podatku VAT.
Znaczącym obciążeniem transakcji budowlanych w Niemczech jest tzw. podatek budowlany (Bauabzugsteuer). Wynosi on 15% wartości opłaconej usługi budowlanej i jest odprowadzany przez zleceniobiorcę usługi. W praktyce więc tylko 85% wartości zlecenia otrzymuje podmiot wykonujący usługi. Narzędzie to nie funkcjonuje w Polsce, dlatego dla wielu przedsiębiorców jest zaskoczeniem.
 

Certyfikaty i świadectwa zawodowe – wymogi dla pracowników budowlanych

 
Niemiecki rynek budowlany obwarowany jest szeregiem przepisów, w tym minimalnych wymogów jakie muszą spełniać przedstawiciele odpowiednich specjalizacji. Realizacja wybranych usług budowalnych wymaga posiadania odpowiednich certyfikatów lub świadectw. Istnieje lista ponad 40 zawodów w branży budowlanej, w przypadku których zachodzi obowiązek posiadania dyplomu ukończenia szkoły lub certyfikatu poświadczającego prawo do wykonywania odpowiedniego zawodu. W całej tej grupie są takie specjalizacje jak np. murarz, dekarz, malarz, hydraulik, czy budowniczy dróg. Polskie dokumenty po uzyskaniu nostryfikacji lub tłumaczenia przysięgłego są uznawane przez niemieckie organy, do których zgłasza się chęć podjęcia określonej działalności. Zgłoszenie, przed podjęciem działalności, winno być złożone do właściwej z uwagi na miejsce realizacji prac budowlanych izby rzemieślniczej (Handwerkskammer).
 

Zgłoszenie pracowników do SOKA BAU

 
Pracownicy budowlani w Niemczech podlegają obowiązkowi zgłoszenia do SOKA BAU (Sozialkassen der Bauwirtschaft). Jest to fundusz społeczny obejmujący wszystkie osoby zatrudnione w budownictwie na terenie Niemiec. Dotyczy zarówno firm krajowych, jak i zagranicznych, w tym tych, które delegują pracowników do realizacji kontaktu budowlanego w Niemczech. Fundusz został powołany w celu egzekwowania praw urlopowych dla pracujących w budownictwie, którzy ze względu na częste zmiany pracodawców byli poszkodowani systemowo w procesie przyznawania uprawnień urlopowych. Obecnie każdy zatrudniony w branży ma przynależny urlop w wysokości 1 dnia po przepracowaniu 12 dni. Zgłoszenie pracownika następuje do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu zatrudnienia. Wysokość składki ubezpieczenia naliczana jest od wynagrodzenia brutto pracownika i obecnie wynosi 15,1%.
 
Warto pamiętać, że w przypadku delegowania pracowników do Niemiec, należy zapewnić im odpowiednie warunki bytowe, a także pokrywać wszelkie koszty tych delegacji. Ważnym jest zapewnienie bezpieczeństwa pobytu i wykonywanej pracy poprzez np. zawarcie odpowiednich polis (np. ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej oraz ubezpieczenia dla pracowników), które w razie wypadku podczas wykonywania pracy, zabezpieczą interes zarówno poszkodowanego, jak i przedsiębiorcy i pozwolą uniknąć kłopotliwych roszczeń. Delegowanie pracowników z firm zlokalizowanych na terenie Unii Europejskiej nie wymaga żadnych pozwoleń.
 
Przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu działalności w Niemczech, zaleca się skonsultowanie z lokalnymi ekspertami prawnymi, księgowymi i przedstawicielami branżowymi, aby uzyskać możliwie pełny ogląd i zrozumienie przede wszystkim wymagań, ale także i możliwości jakie daje prowadzenie działalności w Niemczech.