W Niemczech system ubezpieczeń społecznych (Sozialversicherung) obejmuje różne składki, mające na celu zapewnienie wsparcia finansowego w przypadku różnych sytuacji życiowych. Obowiązkowi ubezpieczenia podlegają pracownicy, jak i przedsiębiorcy (samozatrudnieni). W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą należy wziąć po uwagę, że składki na ubezpieczenia uiszcza się niejako podwójnie, gdyż jest się zarówno pracodawcą i pracownikiem. Odpowiednikiem polskich składek ZUS jest w Niemczech system ubezpieczeń zwany Sozialversicherungsbeiträge.
 

ZUS w Niemczech – jak działa i z czego się składa?

 
System ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych w jest dość rozbudowany i składa się z wielu elementów. Przedsiębiorcy nie opłacają jednej składki jak w Polsce ZUS o określonej wartości, gdyż każda składka ma swoje uwarunkowania wynikające z przepisów prawa. Ponadto, co ważne, wysokość odprowadzanych danin, jest ściśle powiązany z wysokością osiąganych dochodów.
 
Ubezpieczenie emerytalne (Rentenversicherung)
Składka na ubezpieczenie emerytalne obejmuje planowane finansowanie świadczeń emerytalnych w przypadku osiągnięcia progu wiekowego. Pracownicy i pracodawcy wspólnie odprowadzają składki. Po osiągnięciu określonego wieku, pracownik ma prawo do emerytury. Składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe (Rentenversicherung) w Niemczech wynoszą około 18% i są opłacane po równo: przez pracownika i pracodawcę.
 
Ubezpieczenie zdrowotne (Krankenversicherung)
Ubezpieczenie to pokrywa koszty ewentualnego leczenia i opieki zdrowotnej osoby pracującej. W niemieckim prawie obowiązują 2 systemy ubezpieczeń: państwowy (Gesetzliche Krankenversicherung) oraz prywatny( Private Krankenversicherung). Obowiązkiem publicznego ubezpieczenia zdrowotnego objęte są osoby osiągające dochody poniżej określonego progu (w 2024 r. wynosi on 62 100 euro). Wielkość składki to około 14,6 % dochodu, płacona po połowie przez pracownika i pracodawcę. Dla osób zarabiających powyżej wspomnianego progu dochodowego istnieje możliwość wyboru prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego. Warunki ubezpieczenia oraz wielkość odprowadzanej składki ustalane są indywidualnej i zależą od wielu czynników (jak np. wieku i stanu zdrowia ubezpieczonego, czy zakresu świadczeń). Prywatny sektor ubezpieczeń oferuje szerszy zakres usług opieki zdrowotnej na wyższym niż publiczny poziomie.
 
Ubezpieczenie wypadkowe (Unfallversicherung)
Ubezpieczenie przypadkowe chroni przed skutkami wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych. Składki są ponoszone wyłącznie przez pracodawców, a świadczenia obejmują leczenie, rehabilitację i ewentualne renty. Wysokość składki wynosi 3,05% dla osób posiadających dzieci i 3,30% dla bezdzietnych.
 
Ubezpieczenie od utraty pracy (Arbeitslosenversicherung)
Ubezpieczenie to wspiera osoby, które utraciły pracę („zasiłek dla bezrobotnych”). Składki w wysokości 2,6% dochodów płacone są po połowie przez pracowników, jak i pracodawców. Osoby bezrobotne otrzymują dzięki temu świadczenia w okresie poszukiwania nowej pracy.
 
Ubezpieczenie „opiekuńcze” (Pflegeversicherung)
Ubezpieczenie „opiekuńcze” zapewnia wsparcie finansowe w przypadku konieczności długotrwałej opieki. Stawka składki na ubezpieczenie opiekuńcze od 1 stycznia 2022 r. wynosi 3,4 %. Składki są ponoszone zarówno przez pracowników, jak i pracodawców.
 
Niemiecki system ubezpieczeń społecznych jest dość rozbudowany. Stanowi on kompleksową ochronę dla pracowników i osiąga wysoki standard w zakresie opieki zdrowotnej, emerytalnej czy zabezpieczenia w przypadku utraty pracy. Składki są obliczane na podstawie dochodu, a system ten przyczynia się do wysokiego standardu jakości usług publicznych, pracy, a docelowo życia w Niemczech. Dla osób pracujących, odprowadzanie składek to nie tylko obowiązek, ale również inwestycja w spokojną przyszłość.